Ngày đăng bài: 12/05/2025 08:31
Lượt xem: 55
Giới thiệu về một số nguồn học liệu mở
Trong bối cảnh giáo dục toàn cầu hóa và chuyển đổi số mạnh mẽ hiện nay, học liệu mở (Open Educational Resources - OER) đang nổi lên như một giải pháp chiến lược nhằm mở rộng cơ hội học tập suốt đời cho mọi đối tượng. Theo định nghĩa của UNESCO, học liệu mở là "các tài nguyên giáo dục có bản quyền mở, được cung cấp miễn phí để người dùng truy cập, sử dụng, điều chỉnh và chia sẻ mà không gặp rào cản

 

Học liệu mở bao gồm nhiều hình thức như sách giáo khoa điện tử, bài giảng, giáo trình, bài tập, mô phỏng, video học tập và các công cụ hỗ trợ học tập khác. Các tài nguyên này thường được cấp phép theo các giấy phép mở như Creative Commons (CC), cho phép người dùng thực hiện các quyền 5R: Retain (lưu giữ), Reuse (tái sử dụng), Revise (chỉnh sửa), Remix (pha trộn) và Redistribute (phân phối lại).

Một trong những đặc điểm nổi bật của học liệu mở là khả năng cho phép người dùng điều chỉnh nội dung để phù hợp với bối cảnh văn hóa, ngôn ngữ và nhu cầu học tập cụ thể. Đồng thời, học liệu mở còn thúc đẩy tính cộng tác trong phát triển tài nguyên và chia sẻ tri thức rộng rãi trong cộng đồng học thuật. Học liệu mở không chỉ là một nguồn tài nguyên giáo dục đơn thuần, mà còn là động lực quan trọng thúc đẩy sự công bằng, sáng tạo và đổi mới trong giáo dục toàn cầu.

Thư viện Trường Đại học Xây dựng Hà Nội xin giới thiệu tới bạn đọc một số nguồn học liệu mở phục vụ mục đích học tập và nghiên cứu:

1. IntechOpen Book

IntechOpen Book là thành viên của Tổ chức nhà xuất bản liên hợp quốc SDG. Đến nay, Trang web cung cấp khoảng 5.700 cuốn sách truy cập mở, bao gồm các lĩnh vực khoa học vật lý, kỹ thuật và công nghệ như trí tuệ nhân tạo, kỹ thuật y sinh...

Tất cả các Chương sách đã xuất bản đều được cấp phép theo Giấy phép Creative Commons Attribution 3.0 Unported . Sách chuyên khảo được cấp phép theo giấy phép Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0).  

Link: https://intechopen.com

2. OpenStas

OpenStax là một công ty từ thiện phi lợi nhuận - thành viên của Đại học Rice (quốc gia).  Opentax có nguồn dữ liệu gồm những loại hình tài liệu …, trong đó có sách giáo khoa. Hiện tài liệu của OpenStax đang được sử dụng ở 60% trường cao đẳng và đại học ở Hoa Kỳ và hơn 100 quốc gia. Các tài liệu của OpenStax đăng tải trên trang web được viết bằng tiếng Anh và tiếng Tây Ban Nha, bao gồm các ngành như Toán, Khoa học, Khoa học xã hội, Nhân loại học, Kinh doanh... Hầu hết sách giáo khoa tại đây được cấp phép theo Giấy phép Quốc tế Creative Commons Attribution 4.0, trừ khi có ghi chú khác.

Link: https://openstax.org

3. Trung tâm giáo dục mở - Trường Cao đẳng Giáo dục và Phát triển Con người, Đại học Minnesota, Hoa Kỳ

Trang web của Trung tâm cung cấp hơn 1000 tài liệu giáo dục mở thuộc các ngành khoa học: Thương mại; Khoa học máy tính; Giáo dục; Kỹ sư; Luật; Toán học; Y học; Khoa học xã hội.... Trừ khi có ghi chú khác, nội dung trên trang web này được cấp phép theo Giấy phép Creative Commons Ghi nhận tác giả 4.0 (Creative Commons Attribution 4.0 License).

Link: https://open.umn.edu/opentextbooks/

4. Oapen

Oapen là một tổ chức phi lợi nhuận có văn phòng đăng ký tại Thư viện Quốc gia ở The Hague, trụ sở tại Hà Lan. Trang web cung cấp hơn 50 nghìn tài liệu bao gồm các chủ đề như Chính trị, Khoa học xã hội, Phương tiện truyền thông.... Hầu hết các tài liệu của trang web này đều được cấp giấy phép theo Giấy phép Creative Commons OAPEN vận hành ba nền tảng:

http://oapen.org

http://library.oapen.org

http://doabooks.org

5. dBooks.org

dBooks.org là một trang web cung cấp tài liệu đa ngành, đa lĩnh vực như: Khoa học máy tính, Khoa học và toán học, Kinh tế và tài chính, Kinh doanh và quản lý...  dBooks.org thu thập từ các nguồn mở - từ các trang web của nhà xuất bản hoặc blog của chủ sở hữu. Tất cả sách trên dBooks.org đều được cấp phép theo giấy phép Creative Commons (CC BY, CC BY-NC, CC BY-NC-SA) hoặc giấy phép tài liệu miễn phí GNU (GNU FDL). Các giấy phép này cho phép bạn chia sẻ, sao chép, phân phối và truyền tải sách.

Link: https://www.dbooks.org/

6. Viện Công nghệ Massachusetts

Viện Công nghệ Massachusetts (tiếng Anh: Massachusetts Institute of Technology hay MIT) là một viện đại học nghiên cứu tư thục ở thành phố Cambridge, bang Massachusetts, Hoa Kỳ. Tài liệu trên trang web của Viện có nội dung đa ngành, được cấp phép theo Giấy phép Creative Commons (CC BY-NC), trừ khi có ghi chú khác.

Link: https://dspace.mit.edu 

7. MIT Open Course Ware: 

MIT Open Course Ware cung cấp hơn 2500 courses (nội dung giảng dạy) do Viện Công nghệ Massachusetts, Hoa Kỳ (MIT-Massachusetts Institute of Technology) tài trợ. Nguồn học liệu bao gồm bài giảng, lịch học, danh mục tài liệu tham khảo, bài tập về nhà, bài thi, bài thí nghiệm để người dùng tin có thể tham khảo cho việc giảng dạy, học tập và nghiên cứu của mình.

Link: http://ocw.mit.edu/

8. Thư viện số chuyên về Luận án MIT

Ở đây có nhiều ngành, lĩnh vực, ngôn ngữ chủ yếu: tiếng Anh, bạn đọc có thể tham khảo toàn văn theo điều khoản quy định của trang này.

Link:  http://dspace.mit.edu/

9. OpenLearn

OpenLearn là một nền tảng học tập miễn phí, được cung cấp bởi Trường Đại học Mở (The Open University) như một phần trong cam kết của Hiến chương Hoàng gia Anh nhằm hỗ trợ cho sự phát triển thịnh vượng của cộng đồng. OpenLearn cung cấp các khóa học có thể tải về được về rất nhiều thể loại khác nhau như thanh thiếu niên và trẻ em, ngôn ngữ, kinh doanh, kỹ thuật, v.v... Khi người học muốn học họ có thể xem các đánh giá của khoá học bởi cộng đồng để giúp họ trong việc quyết định chọn những khóa học gì để học. 

Linkhttp://www.open.edu/openlearn/ 

10. Carnegie Mellon Open Learning Initiative (OLI)

OLI thuộc Trường Đại học Carnegie Mellon (Hoa Kỳ) được cấp theo phép Giấy phép Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0. OLI cung cấp các khóa học trực tuyến sáng tạo để bất cứ ai muốn tìm hiểu hoặc giảng dạy. Mục đích của OLI là tạo ra các khóa học chất lượng cao, góp phần thúc đẩy nghiên cứu cơ bản để cải thiện việc học tập sau đại học.

Linkhttp://oli.cmu.edu/ 

11. iTune-University (iTunes-U):

iTunes U là một ứng dụng cực kì hữu ích với các bạn học sinh, sinh viên nhờ sở hữu kho tài liệu, bài giảng khổng lồ đến từ các trường đại học danh tiếng trên thế giới bao gồm cả Stanford, Yale, MIT, Oxford,…

Linkhttps://www.apple.com/education

12. Project Gutenberg (PG)

PG là dự án tình nguyện để số hóa, lưu trữ, và phân phối tác phẩm văn hóa. Được thành lập năm 1971 tại Hoa Kỳ, dự án này là thư viện trực tuyến đầu tiên của thế giới. PG có nguồn tài liệu điện tử miễn phí, với hơn 36.000 sách điện tử đọc trên máy tính và các thiết bị cầm tay như iPad, Sony Reader, iPhone.

Linkhttp://www.gutenberg.org/

13. OCW của nhóm các trường ĐH công nghệ của Pháp (Paristech)

OCW cung cấp nguồn tài liệu điện tử đa lĩnh vực như Cầu đường, Kinh tế, Kỹ thuật xây dựng, Viễn thông ...

Link:  http://www.paristech.org

14. Một số nguồn lực thông tin mở của Ngân hàng Thế giới (The World Bank): 

Mapping for Results, Link: http://maps.worldbank.org/p2e/mcmap/ 

Projects and Operations, Link: http://www.worldbank.org/projects

Open Data and Knowledge, Link: http://data.worldbank.org/ 

Open Financial Data Websites, Link: https://finances.worldbank.org/ 

15. Dự án Tài trợ Tạp chí (JDP - Journal Donation Project):

Cung cấp hàng trăm tên tạp chí cho 25 thư viện các trường đại học, các viện nghiên cứu và các phòng tư liệu tại Việt Nam. Một số bài tạp chí đã được dịch sang tiếng Việt. Các tạp chí thuộc các lĩnh vực:

Nghệ thuật, Kiến trúc – Xây dựng:

Architectural Design: Thiết kế Kiến trúc

Link: http://www3.interscience.wiley.com/journal/109924136/home 

Architectural Heritage: Tạp chí Di sản Kiến trúc

Link: http://www.euppublishing.com/loi/arch 

Architectural Review: Tạp chí Kiến trúc

Link: http://www.architectural-review.com/ 

International Construction: Tạp chí Xây dựng Quốc tế

Link: http://www.khl.com/magazines/international-construction/ 

International Journal of Humanities and Arts Computing: Tạp chí quốc tế về khoa học nhân văn và nghệ thuật máy tính

Link: http://www.euppublishing.com/loi/ijhac 

Công nghệ Thông tin:

Computer Graphics Forum: Diễn đàn về đồ họa máy tính

Linkhttp://onlinelibrary.wiley.com/journal/

Journal of Information Technology: Tạp chí Công nghệ Thông tin
 Linkhttp://www.springer.com/business+%26+management/journal/ 

Nghiên cứu Môi trường:

Development and Change: Phát triển và Thay đổi

Linkhttp://onlinelibrary.wiley.com/journal/ 

E Magazine: The Environmental Magazine: Tạp chí môi trường

Linkhttp://www.emagazine.com/ 

Toán học:

American Journal of Mathematics: Tạp chí Mỹ về Toán học

Link: http://muse.jhu.edu/journal/5 

Nguyễn Mỹ Linh 

Thư viện ĐHXDHN

TRÌNH ĐƠN NGANG CHÍNH