Trong những năm gần đây, phòng chống ngập úng trở thành vấn đề cấp thiết của các đô thị Việt Nam trong bối cảnh đô thị hoá nhanh chóng và các thách thức của biến đổi khí hậu và nước biển dâng [1 ]. Theo Cục Quản lý Đê điều và Phòng chống thiên tai, trong 6 tháng đầu năm 2023, tình hình thiên tai xảy ra 1 áp thấp nhiệt đới, 27 trận mưa lớn, ngập lụt, sạt lở đất [2], dẫn đến nhiều đô thị bị ngập úng nghiêm trọng nhưTP.HCM, Biên Hòa, Nhơn Trạch, Long Thành, Bảo Lộc, và đặc biệt là các đô thị vùng Đồng bằng sông cửu Long (ĐBSCL) [3] [4]. Bên cạnh sự hạn chế nguồn lực đầu tư, việc quy hoạch thoát nước đô thị là vấn đề cơ bản, nền tảng nhưng còn nhiều bất cập, đặc biệt về cách tiếp cận giải pháp thoát nước mặt hiện nay. Các giải pháp thoát nước đều theo quan điểm vận chuyển, thoát nhanh nước mưa ra nguồn tiếp nhận thay vì kiểm soát nước mưa tại nguồn và giảm áp lực cho hệ thống công trình thoát nước hiện hữu. Khi hầu hết lượng nước mưa phân bổ cho hệ thống công trình như cống, rãnh thoát nước, đòi hỏi nguồn lực đầu tư, nâng cấp hệ thống thoát nước ngày càng nhiều hơn, đặc biệt trong bối cảnh biến đổi khí hậu và sự gia tăng của thời tiết cực đoan. Do đó, đòi hỏi cách tiếp cận mới trong quản lý thoát nước, hướng đến các giải pháp thoát nước bền vững hơn như SuDS (Sustainable drainage Systems). Cách tiếp cận của SuDS hướng tới tập trung kiểm soát nước mưa tại nguồn, phục hồi khả năng thấm nước tự nhiên của bề mặt đô thị, lưu giữ và làm chậm dòng chảy nước mưa để giảm rủi ro ngập úng [5]. Mặc dù các mô hình thoát nước bền vững đang được áp dụng thành công trên thế giới nhưng chưa được áp dụng rộng rãi tại các đô thị Việt Nam. Vì vậy, mục tiêu của bài viết là thông qua nghiên cứu quy hoạch thoát nước của TP. Long Xuyên, xác định các vấn đề trong quy hoạch thoát nước mặt cần được xem xét, lồng ghép bổ sung vào nội dung quy hoạch đô thị để hướng tới thoát nước bền vững, góp phần giảm thiểu rủi ro ngập úng.

Biến đổi khí hậu (BĐKH) đang diễn ra ngày càng trầm trọng trên phạm vi toàn cầu. Nguyên nhân chủ yếu do các hoạt động của con ngưòi trong đó có giao thông vận tải. Phát triển giao thông xanh (CTX) đang là xu hướnng và giải pháp bền vững ứng phó với BĐKH. Bằng cách phân tích một cách hệ thống mối quan hệ giữa phát triển giao thông và BĐKH, bài báo này xác định các vấn đề và giải pháp phát triển CTX nhằm ứng phó với BĐKH, để đạt dưọc mục tiêu tăng trưỏng xanh và phát triển bền vững.